Indijski orah (Anacardium occidentale) je u današanje vreme vrlo popularna i veoma tražena biljka zbog svojih hranljivih i lekovitih svojstava. Indijski orah zapravo uopšte ne pripada orašastim biljkama kao što su lešnik,badem, orah itd. već je vrsta jabuke tzv. kešu jabuka koja vodi poreklo iz Brazila, ali su je Portuglaci preneli u Indiju gde se danas najviše i uzgaja.
Kešu jabuka je vrsta zimzelenog drveta – grma (sa granama povijenim na dole) visine i do 15 m. Ono što je zanimljivo da čuveni indijski orah uopšte nije plod već seme kešu jabuke. Plod kešu jabuke ima kruškast oblik i dugačak je od 7 do 15 cm. Plodovi mogu biti obloženi žutom ili crvenkastom ljuskom (u zavisnosti od sorte) ispod koje se nalazi voćna pulpa od koje se pravi sok koji je bogat vitaminom C. Plodovi kešu jabuke imaju pet puta više vitamina C nego pomorandža. Indijski orah je seme ploda kešu jabuke i pasuljastog je oblika veličine do 3 cm. Nalazi se u čauri i može biti pojedinačno ili u grozdu.
Treba napomenuti da se između spoljne i unutrašnje ljuske indijskog oraha nalazi gusto i otrovno ulje koldkadrol zbog čega indijski orah pre upotrebe mora biti temeljno očišćen, opran i termički obrađen pečenjem ili kuvanjem kako bi se ovaj jak otrov eliminisao. Alternativna medicina pored indijskog oraha u lečenju primenjuje i plod, lišće, ljusku i koru kešu jabuke.
Naučna istraživanja su pokazala da kešu jabuka ima antibakterijsko dejstvo, kao i antiseptičko, antimikrobno, diuretičko, tonizirajuće i kao i dejstvo protiv upala. Indijski orah vrlo efikasno suzbija nastanak i razvoj helikobakterije koja najčešće izaziva čir na želucu. Takođe, sastojak njegove ljuske je anakardična kiselina koja uništava kancerogene ćelije i tkivo.
Preporučena dnevna doza indijskog oraha je od 15 do 20 g tj. oraščića. Ne treba uzmiati veće količine zbog velike koncentracije minerala. U odnosu na druge orašaste plodove indijski orah je znatno skuplji jer na jednom plodu nalazi se po jedno seme – indijski orah. Indijski orah se kao grickalica najčešće jede pržen i ceo kao i većina drugih npr. kikiriki itd., a koristi se i za pripremanje specijaliteta sa piletinom kao i maslaca od ove biljke.
Nutritivna i energetska vrednost Indijskog oraha
Indijski orah je bogat mononezasićenim i polinezasićenim masnim kiselinama koje čine čak dve trećine masti ovog oraha, a 75 odsto nezasićenih masnih kiselina čini oleinska kiselina koja ima vrlo jako dejstvo na kardiovaskularni sistem i zdravlje i rad srca. Ove kiseline efikasno suzbijaju i nivo triglicerida u krvi, kao i šećera i holesterola pa indijski orah u velikoj meri umanjuje mogućnost nastanka dijabetesa tipa 2. Oko 48 odsto ukupne mase indijskog oraha čine zdrave tj. nezasićene masti.
Pored nezasićenih masti u njemu ima dosta minerala (kalcijum, kalijum, magnezijum, natrijum, gvožđe, fosfor, cink, selen). Takođe, sadrži i vitamine C, K, E, B1, B2, B3, B6 i folnu kiselinu, proteine, biljna vlakna i antioksidanse.
Zahvaljujući masnim kiselinama indijski orah ima izuzetno veliku energetsku vrednost koja iznosi čak 576 kalorija na 100 g. U 100 g indijskog oraha ima: 9 g zasićenih masti, 7 g polizasićenih masti i 27 g mononezasićenih masti, zatim 30.19 g ugljenih hidrata, 18.2 g belančevina, 18.2 g proteina, 3.3 g biljnih vlakana, 8.1 g linolne kiseline, 6.68 mg gvožđa, 2.5 mg cinka, 1.655 mg mangana, 2.19 mg bakra, 19.9 mcg selena, 292 mg magnezijuma, 593 mg fosfora, 37 mg kalcijuma, 660 mg kalijuma, 12 mg natrijuma. 6.3 g vitamina C, 0.423 mg vitamina B1, 0.058 mg vitamina B2, 1.06 mg vitamina B3, 0.417 mg vitamina B6, 0.864 mg pantotenske kiseline, 113 mg folne kiseline i 4.1 mcg vitamina K.
Lekovita svojstva indijskog oraha
Već smo napomenuli neka vrlo bitna lekovita svojstva indijskog oraha, a ova biljka obuhvata širok spektar dejstva na razna oboljenja. Oleinska kiselina kao što je već rečeno blagotvorno utiče na kardiovaskularni sistem i rad srčanog mišića kao i na smanjenje nivoa šećera u krvi kod dijabetičara.
Bakar koji je takođe visoko koncentrovan u indijskom orahu stimuliše proizvodnju energije u organizmu i utiče na stvaranje pigmenta melanina koji je presudan za zdravu kožu i kosu. Bakar uništava slobodne radikale koji imaju štetno dejstvo na ljudski organizam i pomaže kod povezivanja kolagena i elastina što omogućava elastičnost krvnih sudova zbog čega je znanto smanjen rizik od nastanka proširenih vena.
Antioksidansi koje indijski orah sadrži takođe uklanjaju slobodne radikale i sprečava nastanak i razvoj bolesti krvnih sudova, kostiju kao i raznih oblika tumora.
Magnezijum reguliše nivo kalcijuma i na taj način opušta nerve, pa samim tim oktlanja umor, napetost i grčeve u mišićima, a takođe suzbija i visok krvni pritisak.
Svakodnevno konzumiranje indijskog oraha u dužem periodu suzbija nastanak kamena u žučnoj kesi što su pokazala naučna ispitivanja sprovedena na čak 80.000 žena (medicinskih sestara).
Indijski orah je odličan lek za bolesti desni i zuba kao što su paradentoza, gingivitis koje su uglavnom posledica nezdrave ishrane i neadekvatne higijene zuba. Indijski orah eliminiše bakterije u ustima i istovremeno sprečava i nastanak karijesa pa su i zubi i desni zaštićeni od štetnih uticaja.
Indijski orah se koristi u mnogim dijetama upravo zbog svoje visoke kaloričnosti koja daje energiju organizmu i stvara dugotrajan osećaj sitosti dok biljna vlakna koja se u njemu nalaze ubrzavaju metaboličke procese i regulišu probavu, a nivo holesterola i šećera u krvi kao što je već napomenuto se ne povećavaju.
Indijski orah je vrlo uspešan afrodizijak jer opušta mišiće i nerve i pozitivno utiče na raspoloženje kod ljudi posebno kada se konzumira sa čašom vina i medom. On takođe efikasno deluje na cirkulaciju krvi i stimuliše seksualnu želju kod oba pola, a uspešno se koristi i kod problema sa potencijom.
Pošto je indijski orah alergena biljka treba voditi računa prilikom njegove upotrebe u trudnoći ukoliko postoje alergijske reakcije kod trudnice.
Upotreba u ishrani
Indijski orah u ishrani se korisiti kao grickalica i kao dodatak i začin raznim jelima kao što su salate, kaše, kolači, sladoledi itd., a od njega se vrlo jednostavno pravi lep maslac tako što se indijski oraščići izmiksaju u blenderu sa uljem i malo soli i šećera dok se ne dobije kremasta masa. Na šoljicu oraha stavlja se jedna kašika ulja, prstohvat soli i pola kašičice šećera. Ukoliko indijski orah koristite kao dodatak kuvanim jelima stavljate ga na samom kraju kuvanja da ne bi previše omekšao i izgubio aromu.
